List paschalny
Świętego Soboru Biskupów
Świętej Polskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej
do czcigodnego Duchowieństwa, Boga miłujących Mnichów i Mniszek
oraz wszystkich Wiernych Świętej Polskiej Cerkwi Prawosławnej
Chrystus Zmartwychwstał!
„Dzisiaj pełne jest wszystko jasności, niebo i ziemia, i otchłań cała. Niech więc całe stworzenie radośnie świętuje Zmartwychwstanie Chrystusa, w którym ma swe umocnienie” (kanon paschalnej jutrzni, pieśń 3.).
W tych słowach wyrażana jest cała Prawda o wydarzeniach paschalnej, świętej i zbawiennej nocy, wypływająca z powstania z umarłych Chrystusa, Którego światłością napełnia się cały wszechświat – niebiosa i ziemia. W paschalną noc oddajemy cześć Świętemu Zmartwychwstaniu Chrystusa, bowiem „poprzez Krzyż przyszła radość dla całego świata”, otwierająca nam „rajskie drzwi” i uświęcająca „wszystkich wiernych”. Chrystus, „Zmartwychwstały Zbawiciel świata”, napełnił „wszystko swoimi wonnościami”.
Święta Pascha stała się wyjątkowym dniem wśród wszystkich dni, a paschalna noc wyjątkową nocą pośród wszystkich nocy. Przypominają nam o tym słowa: „Oto dzień, który dał nam Pan, weselmy się i radujmy w nim”. Tej Prawdy nie da się zrozumieć za pomocą rozumu lub wypowiadanych słów. Na zawsze pozostanie ona „tajemnicą nieosiągalną i niewypowiedzialną”. Pomaga nam w tym żywa i świadoma wiara. W człowieku wiary wszystko wypływa z jego wewnętrznego stanu, bogactwa daru wiary, bogactwa życia duszy i historii. Dlatego też corocznie możemy świętować Świętą Paschę. Święta Pascha nie jest tylko wspomnieniem o minionym wydarzeniu. To realne spotkanie w radości i duchowym szczęściu z Tym, Kogo poznało nasze serce i spotkało Życie i Światłość wszelkiej Światłości.
Paschalna noc jest świadectwem, że Chrystus żyje, a wraz z Nim żyjemy i my „oświęcając się Jego triumfem”. Dla nas, prawosławnych, Drogą życia jest Zmartwychwstały Chrystus, Który powiedział: Ja jestem Drogą i Prawdą, i Życiem (J 14,6). Pamiętajmy też, że wolą Ojca jest, by każdy, kto widzi Syna i wierzy w Niego, miał życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym (J 6,40).
Bracia i Siostry! Postarajmy się podążać tą drogą, aby ani śmierć, ani życie, […] ani rzeczy teraźniejsze, ani przyszłe, ani moce, ani co wysokie, ani co głębokie, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie zdołało nas odłączyć od miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym (Rz 8,38-39).
Prawda ta inspiruje nas do miłości ku Świętej Cerkwi Prawosławnej. Nie bacząc na przeciwności tego świata, starajmy się być Jej wiernymi synami i córkami, wsłuchując się w Jej głos, radując się Jej osiągnięciami. Nasza wiara bazuje na powstaniu Chrystusa z martwych. Zobowiązuje ona nas do zachowywania świętej wiary i miłości przodków do Świętego Prawosławia, do zachowywania wierności w życiu rodzinnym, do wzajemnego szacunku i braterskiej miłości, do służenia ludziom i światu. Wówczas będziemy „miłym Bogu powonieniem prawosławnym”. Tym samym będziemy uświęcać tajemnicą Zmartwychwstania Chrystusowego wszystkich, z którymi będziemy obcować. Zmartwychwstanie Chrystusowe było, jest i na zawsze pozostanie „tajemnicą nieosiągalną i niewypowiedzialną”, jednocześnie otwierającą ludziom „wrota raju” i uświęcającą „wszystkich wiernych”.
Bracia i Siostry! W czasach współczesnych wszechświat i ludzkość coraz częściej doświadczają wypróbowania i trudności. Siły mroku nie ustają w walce z Bogiem i ewangeliczną nauką. Pleni się obojętność i lekceważenie duchowych wartości, które od wieków stanowiły podstawę prawosławnego światopoglądu i podejścia do życia. Dochodzi do podziałów między narodami, które sprzyjają wzajemnej nienawiści wśród ludzi. Z tego też powodu traci się pewność siebie i wobec własnych działań, a jednocześnie działania Opatrzności Bożej wobec świata i nas. Taka jest realność naszych czasów. Warto przypomnieć słowa apostoła Pawła: Zbudź się, o śpiący, i powstań z martwych, a zajaśnieje ci Chrystus (Ef 5,14). Bracia, usiłujcie zrozumieć, co jest wolą Pana (Ef 5,17).
Bracia i Siostry! W bieżącym roku obchodzimy 80. rocznicę rozpoczęcia II wojny światowej we wrześniu 1939 roku. Wojna ta zburzyła nasz kraj i Cerkiew do Jej fundamentów. Zginęło około 6 milionów obywateli Polski, w tym wielu prawosławnych. O udziale prawosławnych w wojnie świadczą cmentarze w Tobruku, Monte Cassino, Bolonii i inne. Ginęli duchowni, inteligencja i zwykli wierni. Zniszczono lub zamknięto setki naszych świątyń. Miały miejsce różnego rodzaju przesiedlenia i prześladowania.
Dzisiaj pochylamy przed Nimi nasze głowy i zanosimy modlitwy o ich spoczynek, modląc się: „Wieczna wam pamięć, Ojcowie nasi i Bracia!” Chrystus Zmartwychwstał!
Podążając za ich przykładem wierności Cerkwi, budujmy nasze współczesne życie jako obywatele Polski i wierni Świętej Cerkwi Prawosławnej. Dzisiaj Cerkiew żyje pełnią życia. Wyrazem naszej miłości do przodków, w tym do powstańców walczących w Powstaniu Warszawskim, jest budowa świątyni-pomnika Świętej Sofii Mądrości Bożej w Warszawie.
Dziękujemy Bogu także za Diecezję Lubelsko-Chełmską, która została reaktywowana w 1989 roku. W ciągu 30 lat, dzięki arcybiskupowi lubelskiemu i chełmskiemu Ablowi, została odbudowana z gruzów i dzisiaj daje świadectwo wiary wielu tych, którzy ginęli i byli wysiedlani. Dziękujmy Zmartwychwstałemu za ten dar.
To też jest nasza paschalna radość 2019 roku, zgodna ze słowami Chrystusa: To wam powiedziałem, aby Moja radość w was była i aby wasza radość była pełna (J 15,11).
Drodzy Kapłani, Mnisi, Mniszki, Bracia i Siostry, Młodzieży, Dzieci!
Wszystkich Was serdecznie pozdrawiamy ze najbardziej Światłym Świętem Zmartwychwstania Chrystusa, Który jest wczoraj i dziś, ten sam na wieki (Hbr 13,8). Wszystkim życzymy, aby łaska Święta Świąt oświeciła nasze dusze, jak też, aby w światłe dni Świętej Paschy zakrólowała Boska radość, którą przeżyły święte Niewiasty Niosące Wonności i Uczniowie Chrystusa, którzy rozradowali się, widząc Pana (J 20,20). Paschalna radość niech stanie się udziałem nas wszystkich, naszych dzieci, młodzieży, chorych, samotnych, przebywających w więzieniach i mieszkających poza granicami naszego państwa.
Owocami naszego paschalnego przeżywania Świętej Paschy 2019 roku niech będą dary ducha: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie (Ga 5,22-23).
„Krzyż przecierpiawszy, niszcząc śmierć, powstały z umarłych Panie, daj pokój naszemu życiu, jako jedyny wszechmocny” (stichera na chwalcie). Amen.
Zaprawdę Chrystus Zmartwychwstał!
Z Bożego miłosierdzia, pokorni:
+ Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski
+ Abel, Arcybiskup Lubelski i Chełmski
+ Jakub, Arcybiskup Białostocki i Gdański
+ Jerzy, Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy
+ Paisjusz, Arcybiskup Przemyski i Gorlicki
+ Grzegorz, Arcybiskup Bielski
+ Atanazy, Biskup Łódzki i Poznański
+ Paweł, Biskup Hajnowski
+ Andrzej, Biskup Supraski
+ Warsonofiusz, Biskup Siemiatycki
Pascha Chrystusowa, 2019 r.
Stołeczne Miasto Warszawa