Pięć pięknych majowych dni (13-18 maja), wypełnionych duchowością śpiewu cerkiewnego, radością okresu paschalnego oraz wiosennego ciepła przyniosło Hajnówce i jej mieszkańcom, a także miłośnikom muzyki cerkiewnej z różnych stron Polski wiele artystycznych wrażeń oraz duchowych refleksji. W tegorocznych przesłuchaniach konkursowych udział wzięło 25. chórów reprezentujących Polskę, Łotwę, Macedonię, Serbię, Litwę. Wydarzenie zainaugurowali artyści z Rumunii, występem Chóru Uniwersytetu Jana Cuza „Universitas” z Jass. Hajnowski festiwal na przestrzeni minionych lat stał się marką samą w sobie. Świadczy o tym 43-letnia historia wydarzenia. O jego wyjątkowości mówi duchowość prawosławia i wyłaniający się z niej śpiew cerkiewny, który jednoczy wszystkich, pomimo różnic kulturowych, religijnych, czy politycznych. Mówiąc o festiwalu, nie można zapomnieć o unikatowej architekturze hajnowskiej cerkwi i jej wnętrzu, a także pięknym i różnorodnym regionie, w którym się odbywa. Rangi festiwalowi niewątpliwie nadaje Patronat Honorowy Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz nieocenione partnerstwo województwa podlaskiego. Zdaniem jury konkursu, poziom wykonania chórów w bieżącym roku był bardzo wysoki w każdej z festiwalowych kategorii. Nie tylko z uwagi na jakość wykonania utworów, a przede wszystkim poprzez sięganie po repertuar dość rzadko wykonywany i dodatkowo mało znanych kompozytorów muzyki cerkiewnej. Również siła i barwa głosów wykonawców zrobiła duże wrażenie na jury oraz słuchaczach.
Koncert Galowy 18 maja zwieńczył 43. MFHDMC, podczas którego wystąpiły najlepsze chóry z najlepszym repertuarem. Uroczystość rozpoczął dyrektor festiwalu, ks. mitrat Michał Niegierewicz podsumowując tegoroczne święto muzyki cerkiewnej w Hajnówce oraz dziękując wszystkim za zaangażowanie przy organizacji festiwalu, pracę chórów i ich kierowników oraz wsparcie finansowe darczyńców. List Prezydenta RP do organizatorów i uczestników festiwalu odczytał dr Andrzej Golimont, prezes Zarządu Warszawskiego Szpitala Praskiego pw. Przemienienia Pańskiego: „Uroczyście przekazuję organizatorom 43. Międzynarodowego Festiwalu Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej okolicznościowy dar-flagę RP, w czasie jubileuszu 100-lecia nadania autokefalii Kościołowi Prawosławnemu w Polsce. Dar ten stanowi wyraz uznania dla Państwa wytrwałego zaangażowania na rzecz popularyzacji duchowości muzyki cerkiewnej, a także pielęgnowania tradycji, idei i prawd, na których od setek lat wzrasta polski naród. Biało-czerwona flaga jest spoiwem łączącym naszą narodową wspólnotę, świadkiem historii ojczystej i widomym znakiem patriotyzmu…”. Podczas Koncertu Galowego głos zabrał starosta hajnowski Andrzej Skiepko, który zaznaczył, że „Festiwal to przede wszystkim modlitwa poprzez śpiew cerkiewny, niezwykły kunszt artystyczny, ale również promocja naszego regionu, naszego powiatu, naszego miasta w Polsce i za granicą”. W trakcie koncertu zamykającego 43. Edycję festiwalu obecni byli: biskup hajnowski Paweł, biskup siemiatyki Warsonofiusz, Jej Ekscelencja Niki Kamba ambasador Republiki Grecji w Polsce, Konsul Honorowy Serbii Jarosław Antychowicz, Konsul Honorowy Bośni i Hercegowiny Stanisław Łuniewski, europoseł Włodzmierz Cimoszewicz, Wiesława Burnos wicemarszałek województwa podlaskiego, samorządowcy różnych szczebli i zaproszeni goście. W trakcie uroczystości głos zabrała ambasador Grecji, która stwierdziła: „Festiwal {…} odgrywa wyjątkową rolę w upowszechnianiu muzyki i kultury prawosławia i przybliża miłośnikom śpiewu sakralnego wysublimowany rodzaj muzyki. Cieszę, że mam przyjemność odwiedzić po raz pierwszy Hajnówkę i Państwa piękną ziemię, poznać wielokulturowe dziedzictwo regionu oraz możliwość poczucia duchowej atmosfery tego miejsca, prostotę, skromność oraz świętować, tę mistyczną atmosferę tworzoną przez dźwięki muzyki prawosławnej, która w tym roku szczególnie współgra z kontemplacyjnym obrazem uchwyconym w soczewce aparatu fotograficznego, ukazującym piękno i różnorodność prawosławia”. Następnie głos zabrała wicemarszałkini Wiesława Burnos, która z całego serca podziękowała za dar wspólnej modlitwy. W imieniu zarządu województwa podlaskiego i radnych sejmiku złożono wszystkim wiernym Cerkwi prawosławnej i mieszkańcom ziemi hajnowskiej życzenia dobrego życia, życia uczciwego i życia w pokoju”. Na Koncercie Galowym zaprezentowali się laureaci i wyróżnione chóry z poszczególnych kategorii:
- Chór ,,Krynoczka” działający przy Parafii Prawosławnej Zaśnięcia Bogurodzicyw Dubinach (dyr. Krzysztof Haponiuk, Julia Prokopiuk) – II miejsce w kategorii chóry parafialne wiejskie
- Chór ,,Chabry” Parafii Prawosławnej Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi (dyr. Ałła Kamieńska) – I miejsce w kategorii chóry parafialne wiejskie
- Chór Studium Psalmistów i Dyrygentów w Hajnówce (dyr. Grażyna Wołkowycka-Tomaszuk) – III miejsce w kategorii chóry inne
- Chór Soboru świętej Trójcy w Hajnówce (dyr. Kamil Wasiluk) – III miejsce w kategorii chóry parafialne miejskie
- Chór Parafii Prawosławnej pw. męcz. archimandryty Grzegorza Peradze w Białymstoku (dyr. Bogdan Pura) – III miejsce w kategorii chóry parafialne miejskie
- Zespół “Harmonika” z Rygi (dyr. Michał Kuwszynow) – II miejsce w kategorii chóry inne
- Chór “Elpa” z Sałaspils, Łotwa (dyr. Ainars Meness) – I miejsce w kategorii chóry inne
- Chór Soboru Zaśnięcia Bogurodzicy z Wilna (dyr. Anna Kutiszczewa) – I miejsce w kategorii chóry parafialne miejskie
- Chór Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie (dyr. Jakub Siekierzyński) – I miejsce w kategorii chóry inne
- Chór Parafii Prawosławnej Zaśnięcia Bogurodzicy w Krakowie (dyr. Ksenia Antosiuk, Valeria Mouitna) – II miejsce w kategorii chóry parafialne miejskie
- Dziecięcy Chór śww. Cyryla i Metodego z Wełes, Macedonia (dyr. Vaselinka Madjarowa) – I miejsce w kategorii chóry dziecięco-młodzieżowe
- Chór Pierwszego Belgradzkiego Towarzystwa Śpiewaczego z Belgradu, Serbia (dyr. Bojan Stojczewicz) – I miejsce w kategorii chóry parafialne miejskie
- Zespół Muzyki Cerkiewnej „Varslavia” z Warszawy (dyr. Miłosz Bogić) zdobywca tegorocznego Grand Prix.
Na zakończenie głos zabrał Włodzimierz Cimoszewicz, były premier, podkreślając: „…z wielką radością i zadowoleniem odwiedzam cerkiew, żeby wysłuchać tej pięknej muzyki, muzyki prawosławnej. Koncerty mówią nie tylko doznaniach duchowych, estetycznych, ale są niezwykle inspirujące jeśli chodzi o zadumę, chociażby nad wartością różnorodności. Zwłaszcza w tej części Polski, na Podlasiu jest to dość oczywiste dla ogromnej większości z nas. Dzisiaj polskie społeczeństwo pełne jest napięć, niedobrych emocji. Zastanawiamy się często jak sobie z tym poradzić. Nie możemy być społeczeństwem nieustannie zwaśnionym i rozbitym. Bardzo możliwe, że trzeba się uspokoić dzięki tego typu przeżyciom, które są głębsze, oderwane od dnia codziennego, pozwalają głębiej zastanowić się nad naszym wspólnym życiem, nad naszą wspólnotą…”.
Jego Ekscelencja biskup Warsonofiusz zaznaczył, że „My Słowianie mamy szczególny kod genetyczny. Nasz kod, który się różni od innych narodów w Europie, ponieważ nasz kod przejawia się w szczególnej pobożności, w kreowaniu kultury cerkiewnej, kościelnej. Słowianie są innym narodem, ponieważ w szczególny sposób oddają cześć Bogu…”. Organizatorzy 43. MF Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej składają serdeczne wyrazy wdzięczności wszystkim ludziom dobrego serca, którzy uczestniczyli w tegorocznej edycji festiwalu.
Autor: Emilia Korolczuk
Zdjęcia: Tomasz Grześ