List wielkopostny Jego Eminencji, Wielce Błogosławionego Sawy, Metropolity Warszawskiego i całej Polski, Wielki Post 2023 roku
„Zacznijmy radośnie czas postu, wysiłki duchowe uczyńmy jego podstawą, oczyśćmy duszę, oczyśćmy ciało… abyśmy wszyscy stali się godni ujrzeć najczcigodniejszą mękę Chrystusa Boga i świętą Paschę, duchowo radując się” (Tydzień seropustny, Wieczernia, stichera 2)
Czcigodni Ojcowie, Mnisi i Mniszki, Bracia, Siostry, Młodzieży, Dzieci!
Nastał Wielki Post 2023 roku – Święta Czterodziesiątnica. W naszych złożonych czasach jest to najświętszy okres roku cerkiewnego, który ma szczególne znaczenie dla prawosławnego wiernego. To wiosna duchowa – czas duchowej pracy, wstrzemięźliwości i pokuty, matka cnotliwości, mieszkanie aniołów i ludzi (por. jutrznia poniedziałku pierwszego tygodnia, stichera na stichownie). Matka nasza – Święta Cerkiew – wzywa: „Teraz objawił się czas cnót i Sędzia stoi u drzwi, nie smućmy się, lecz przyjdźmy poszcząc, przynieśmy łzy, rozrzewnienie i miłosierdzie, wołając: Zgrzeszyliśmy więcej niż jest piasku morskiego, lecz Przebacz wszystkim, Wyzwolicielu, abyśmy otrzymali niezniszczalną koronę” (Katyzma poetycka niedzieli seropustnej). Już w Starym Testamencie post miał ogromne znaczenie. Święty prorok Zachariasz nawoływał: „post (…) niech się zamieni dla narodu judzkiego w radość, wesele i święto przyjemne” (Zach 8,19). Stąd też, w Starym Testamencie odznaczał się on cechami szczególnymi. Był on nadzwyczajny, dotyczył ogółu ludzi, był zobowiązaniem dla społeczeństwa i jednostki. Dlatego też św. Grzegorz Palamas mógł napisać, że „prawdziwy post leczy wszystko”, jest obrazem cnoty, umartwieniem ciała i środkiem oddalania się od namiętności. Post jest wielkim, świętym czynem w życiu człowieka, służącym ku pobożności i zbawieniu. Pobożność jest regułą rozumienia Boga, zbawienia. Jest to przykazanie Boga i Cerkwi. Zgodnie ze wskazaniem Chrystusa Zbawiciela i Świętych Apostołów, post cielesny wymaga również postu duchowego (Mk 17,21; 1 Kor 11,27). Święta Cerkiew prawosławna wzywa: „Pośćmy, bracia, cieleśnie, pośćmy duchowo, rozwiązujmy wszelkie nieprawe związki, dajmy chleb głodnym i wprowadźmy do domu bezdomnych, abyśmy otrzymali wielkie miłosierdzie od Chrystusa Boga”. Zawsze i wszędzie post był konieczny dla człowieka, gdyż zniewoliła go moc szatana, zadowalając jego ciało i powstając przeciwko jego duchowi. Ale szatanowi nigdy nie udało się tak całkowicie zawładnąć człowiekiem, jak ma to miejsce dzisiaj. Współczesny człowiek decyduje o swoich sprawach poza Bogiem, zapominając, że to On jest naszym Zbawicielem i źródłem wszelkiego dobra. Jeszcze nigdy człowiek nie był tak słaby i duchowo pusty jak dzisiaj. Pojawia się pytanie: jaka jest tego przyczyna? Powodów jest wiele, ale głównym jest osłabienie sił duchowych w samym człowieku. Dzisiaj ludzie zamiast służyć duchowi, służą ciału i pożądliwościom. A służenie pożądliwościom ciała było w historii źródłem mnożenia się bezprawia, przez co oziębła miłość człowieka do Boga i ludzi. Zubożona miłość narusza relacje międzyludzkie i rzuca człowieka do walki z Bogiem i dobrem na świecie. Na naszych oczach dokonuje się proces satanizacji ludzi. Moc Chrystusa może zatrzymać ten proces. Osiągamy to niczym innym jak mocną, nienaruszalną wiarą. Dziś my, prawosławni, musimy być wierni we wszystkim do końca: i w dużym, i w małym; wierni naszemu Zbawicielowi Chrystusowi i swojej Cerkwi. Złego ducha wypędza się postem, modlitwą i niezachwianą wiarą. Post pomaga rozwijać te cnoty. Post oczyszcza ducha człowieka i przywraca mu władzę nad ciałem. W ten sposób światło Świętego Postu oświeca mrok naszej duszy. Jesteśmy wezwani do pokuty, a to świadczy nie o słabości, ale o sile duchowej i zdrowiu. Pokutą wzmacniamy się w prawdzie człowieczeństwa. Ojcowie, Bracia, Siostry, Młodzieży, Dzieci! Zgodnie z naszym zwyczajem, wkraczając w dni św. Czterdziesiątnicy wzajemnie prosimy o przebaczenie naszych przewinień. Apostoł Paweł wzywa chrześcijan: …słońce niech nie zajdzie nad gniewem waszym (Ef 4,26), Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj (Rz. 12,21). Panie, pomóż nam w tym dziele! Dziś, w przededniu Wielkiego Postu, zgodnie z praktyką naszej Cerkwi, w imieniu swoim i całego Duchowieństwa proszę Was Wszystkich: wybaczcie nasze grzechy dokonane w myślach, słowem i czynem. Przebaczcie nam, grzesznikom! „Boże, ustanowione święte dni Postu przez prawo, proroków i ewangelistów, spraw, abyśmy wszyscy w czystości duszy i ciała przeszli dni postu, abyśmy niezmiennie zachowali wiarę i przestrzegali Twoich przykazań przez wszystkie dni naszego życia”. Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa niech trwa niezmiennie ze wszystkimi nami. (Ef 6,24), i pomoże nam spokojnie i zbawiennie przejść św. Czterodziesiątnicę 2023 roku. Amen.
Z łaski Bożej pokorny, +SAWA Prawosławny Metropolita Warszawski i całej Polski
Za: www.orthodox.pl